Moti ka nisur të tregojë “kapriçot” e tij në Shqipëri. Që prej mëngjesit të sotëm është shënuar dëbora e parë në vend, një fenomen aspak i zakonshëm për muajin tetor, sidomos duke pasur parasysh që në dy dekadat e fundit shpesh kemi parë njerëz që shijojnë plazhin edhe në këtë periudhë. Por çfarë e shpjegon këtë ndryshim të beftë dhe si do të vijojë situata në ditët dhe muajt në vazhdim?
Meteorologia Lajda Porja, e ftuar në emisionin “Wake Up”, ka dhënë një pasqyrë të detajuar mbi luhatjet aktuale dhe pritshmëritë për dimrin që po vjen.
Një “dimër i shkurtër” deri të dielën
Sipas Porjës, nga sot deri të dielën do të përjetojmë më shumë nuanca dimri se sa vjeshte.
- Temperaturat: Nesër pritet që ato të zbresin deri në 2°C në zonat fushore dhe deri në 0°C në zonat malore.
- Dëbora: Fillon që sonte në zonat veriore dhe verilindore, ndërsa nesër pritet të zbresë edhe në juglindje.
- Era dhe ngricat: Shqipëria do të përballet me stuhi të forta ere dhe ngrica, sidomos sonte dhe nesër pasdite.
Por ka edhe lajme pozitive: të dielën pritet rritje e temperaturave, ndërsa javën e ardhshme ato do të ngjiten deri në 27°C, duke sjellë një periudhë më të ngrohtë dhe të qëndrueshme.
Fenomen i pazakontë për tetorin
Meteorologia thekson se dëbora në tetor nuk është normale për klimën e vendit. Zakonisht ky muaj karakterizohet nga mot i butë dhe me diell, shpesh i përshtatshëm për aktivitete verore. Por këtë herë, masat e ftohta kanë hyrë menjëherë në territor, duke shkaktuar ulje të menjëhershme temperaturash.
Ky fenomen lidhet edhe me faktin se stuhitë tropikale janë në kulmin e tyre deri në datën 20 tetor. Gjatë kësaj periudhe, masat e ngrohta dhe të ftohta përplasen, duke sjellë luhatje të menjëhershme. Për Shqipërinë priten edhe 1–2 ngjarje të tjera atmosferike deri më 20 tetor, ndërsa rajoni më i prekur do të mbetet gadishulli Iberik (Spanja, Portugalia) dhe Italia.
Çfarë të presim nga dimri?
Porja parashikon një dimër të cunguar, me ditë të acarta, por të pakta.
- Më i ftohti do të jetë muaji janar, ndjekur nga disa ditë të acarta në shkurt.
- Shkurtimi i dimrit nuk do të thotë mungesë e të ftohtit – përkundrazi, disa ditë do të jenë shumë të forta, por numri i tyre “do të numërohet me gishtat e dorës”.
- Greqia do të ketë problematika më të mëdha në ditët e fundit, me reshje të shumta shiu dhe stuhi ere, që do të ndikojnë edhe tek ne në formë valësh të ftohta.
Këshilla për qytetarët gjatë kësaj periudhe
- Mos u lini surprizuar nga ndryshimet e motit – mbani gjithmonë një veshje më të ngrohtë me vete.
- Drejtuesit e mjeteve duhet të tregojnë kujdes të shtuar gjatë natës për shkak të ngricave.
- Fshatrat malorë duhet të sigurohen për furnizimet bazë, pasi reshjet e dëborës mund të sjellin vështirësi të përkohshme në lëvizje.
- Monitoroni informacionet e IGJEUM dhe burimet zyrtare, pasi moti do të ketë luhatje të forta nga dita në ditë.
Krahasim me vitet e mëparshme
- Në tetor 2022, temperaturat mesatare në Tiranë arritën deri në 28°C, ndërsa dëborë nuk u regjistrua.
- Në tetor 2018, pati reshje të dendura shiu, por jo dëborë.
- Këtë vit, debora e parakohshme tregon një anomali klimatike, që lidhet me ndryshimet globale të klimës dhe përplasjen e masave të ftohta me ato të ngrohta.
