Në fillim të vitit të ardhshëm, shqiptarët do të përballen me një sërë ndryshimesh të ndjeshme në jetën e përditshme. Qeveria ka paralajmëruar një paketë të re sociale dhe ekonomike, që përfshin rritje të pagave, pensioneve dhe përfitimeve për familjet e reja. Programi, pjesë e axhendës së Partisë Socialiste për mandatin aktual, shihet si një ndërhyrje e gjerë për të përballuar koston në rritje të jetesës dhe për të përmirësuar standardet ekonomike të qytetarëve.
Paga minimale, nga 40 mijë në 50 mijë lekë në muaj
Nga 1 janari 2026, asnjë punonjës në Shqipëri nuk do të paguhet më pak se 50 mijë lekë në muaj. Rritja e pagës minimale, që aktualisht është 40 mijë lekë, pritet të përfitojë mijëra punonjës në sektorin privat dhe publik, sidomos ata që punojnë në industri, shërbime dhe tregti.
Ky ndryshim vjen pas një periudhe rritjesh graduale të pagës minimale, por është hera e parë që ajo do të shkojë në një nivel kaq të lartë. Sipas qeverisë, qëllimi është të sigurohet një pagë dinjitoze për punonjësit me të ardhura të ulëta dhe të krijohet një bazë më e fortë për sigurimet shoqërore.
Ekspertët e tregut të punës theksojnë se ky vendim do të ketë ndikim pozitiv në konsumin e brendshëm, por paralajmërojnë se rritja duhet shoqëruar edhe me masa për produktivitetin dhe mbështetjen e biznesit të vogël, që të shmanget presioni mbi kostot.
Pensionet drejt rritjes së qëndrueshme
Në të njëjtën kohë, qeveria po punon në një dokument të ri për reformën e pensioneve, në bashkëpunim me Bankën Botërore. Synimi është që brenda vitit 2029, pensioni minimal të arrijë në 20 mijë lekë, ndërsa pensioni mesatar të shkojë në 40 mijë lekë.
Kjo reformë pritet të shtrihet në disa faza, duke siguruar rritje graduale dhe të drejtë për të gjithë kategoritë e pensionistëve. Qeveria synon të adresojë pabarazitë e krijuara ndër vite dhe të garantojë përfitime më të ndershme dhe të qëndrueshme për brezat që dalin në pension.
Sipas burimeve nga Ministria e Financave, fokusi kryesor do të jetë ristrukturimi i skemës aktuale, digjitalizimi i sistemit të pagesave dhe rritja e kontributeve përmes formalizimit të tregut të punës.
Bonusi i bebes, rritje 8-fish dhe pagesa mujore deri në 5 vjeç
Një tjetër lajm i mirë vjen për prindërit e rinj: bonusi i bebes do të rritet ndjeshëm. Nga janari 2026, për fëmijën e parë shuma do të shkojë nga 40 mijë lekë aktualisht në 300 mijë lekë, një rritje afro 8 herë më e madhe.
Për fëmijën e dytë, bonusi do të jetë 420 mijë lekë, ndërsa për të tretin, 600 mijë lekë. Por ndryshimi më i rëndësishëm qëndron në mënyrën e shpërndarjes së shumës: ajo nuk do të jepet më si çek i vetëm në lindje, por në formë pagesash mujore që do të vazhdojnë deri në moshën 5 vjeçare të fëmijës.
Ky model, sipas qeverisë, është më efektiv, sepse ndihmon familjet të përballojnë më mirë shpenzimet e përditshme për ushqim, kujdes, shëndet dhe edukim në vitet e para të jetës së fëmijës.
Megjithatë, ekspertët demografikë kujtojnë se politika të tilla duhet të shoqërohen edhe me lehtësira për prindërit në punë, qasje më të mirë në çerdhe e kopshte, dhe mbështetje për nënat pas lindjes, në mënyrë që të japin rezultat afatgjatë në rritjen e lindshmërisë.
Një paketë me fokus social dhe zhvillimor
Rritja e pagave, pensioneve dhe bonusit të bebes shihet si pjesë e një plani të gjerë ekonomik dhe social, që synon të lehtësojë presionin e inflacionit dhe të rrisë mirëqenien e shtresave në nevojë.
Qeveria ka paralajmëruar se vendimet e para konkrete do të merren sapo të nisë sesioni i ri parlamentar, ndërsa efektet buxhetore janë llogaritur të përballueshme përmes rritjes së të ardhurave fiskale dhe formalizimit të tregut të punës.
Në terren, qytetarët presin që këto premtime të kthehen në realitet. Për shumë familje, sidomos ato me të ardhura të ulëta ose që rrisin fëmijë të vegjël, kjo paketë mund të sjellë lehtësime reale pas një periudhe të vështirë ekonomike.
Një hap drejt “Shqipërisë sociale”?
Nëse premtimet përmbushen, viti 2026 mund të shënojë fillimin e një etape të re për mirëqenien sociale në Shqipëri. Me paga më të larta, pensione më dinjitoze dhe ndihmë më të madhe për familjet e reja, vendi mund të afrohet më shumë me standardet evropiane të jetesës.
Por suksesi i kësaj pakete do të varet nga zbatimi real dhe monitorimi i kujdesshëm, në mënyrë që çdo lek i parashikuar në buxhet të shkojë aty ku duhet — në xhepin e qytetarëve që kanë më shumë nevojë.
