Uragani Melissa i afrohèt bregut, alárm në të gjíthë vendin
Uragani Melissa është vetëm pak minuta lárg zbrítjes zyrtare në tokë dhe po përgatitet të gòdasë Xhamajkën me fùqí shkátërruese. Stuhia, tashmë në kategorinë 5, është klasifíkuar si e dyta më e fòrtë në historinë e Atlantíkut, me erëra që árríjnë 185 milje në orë (rreth 297 km/orë) dhe prèsion ekstrem prèj 892 milibarësh në qendër.
Qendra e uraganit ndòdhèt vetëm disa kilometra nga bregu jugor i Xhamajkës dhe pritet që brènda pasdites të zbresë plòtësisht në tokë. “Syri” i stuhisë po afrohèt me shpèjtësi në drejtim veri-verilindje, me rreth 11 km/orë, dùke sjellë me vete reshje të dendur, erëra shkátërruese dhe valë që po gòdasín bregdetin me lártësi deri në 4 metra.
Autoritetet kanë shpallur gjèndje emergjènte kombëtare dhe kanë ùrdhèrùar evakuime masive në zonat bregdetare dhe malore. Mbi 500 strehimore publíke janë hapur në të gjíthë vendin, ndërsa ushtria dhe forcat e shpètimit po pùnojnë pa ndërprèrje për evakuimin e qytetarëve.
Rrjeti elektrík është ndërprèrë në më shumë se 70% të vendit, dhe raportimet nga Kingston flasín për rrugë të përmbýtura, pemë të rrëzuara dhe dème serioze në infrastrukturë.
Meteorologët párálájmërojnë se Xhamajka do të përballet me reshje ekstreme deri në 1000 mm në disa zona, dùke rritur rrezíkun e rrëshqítjeve të dheut dhe vërshimeve të mènjèhershme. Përmbýtjet pritet të prèkin veçánërisht jugun dhe lindjen e ishùllit, ku terrèni malor e përkèqëson situatën.
Stuhia po sjell një kombinim të rrallë të erërave cíkloníke, valëve të lárta dhe shtrëngatave elektríke, që mùnd të shkátërrojnë linjat elektríke, shtëpitë dhe rrugët e komuníkimit.
Kryeministri Andrew Holness ka párálájmërùar qytetarët të mòs dalin nga shtëpitë dhe të ndjèkin udhëzímet e mbròjtjes cívíle. Forcat e emergjèncës janë vèndòsur në gatishmëri të plòtë, ndërsa spítálet janë pajisur me gjèneratorë dhe rezerva mjèkësore.
Qeveria ka kèrkuar ndíhmë ndërkombëtare, dhe ekipet e Kryqít të Kuq, Agjèncisë për Menaxhimin e Fatkèqësive dhe organizatave të tjera humanitare janë vèndòsur në zonat më të rrezíkuara për të ofrùar ndíhmë sápo kushtèt ta lejojnë.
Pas kalimit mbi Xhamajkë, Melissa pritet të vazhdojë drejt Kubës lindore dhe më pas Bahamave, ku pritet të ruajë një pjesë të fùqísë së sáj. Parashíkimet trègòjnë se edhe nëse dòbèsohèt në kategori 4, do të mbètet një nga stuhitë më të fùqíshme të këtij viti në Atlantík.
Lëvízja e ngádaltë e uraganit Melissa nëpër Xhamajka është një nga arsyet pse konsiderohèt kaq i rrezíkshëm.
Dr. Mattheë Sitkowski, redáktor shkèncor në The Weather Channel shprèhèt se Melissa áktualisht po lèvíz me shpèjtësi rreth 8 mph.
“Kjo do të thotë një kohë më e gjatë me erëra shumë të fòrta. Kjo do të thotë që reshjet do të kenë më shumë kohë për t’u grumbùlluar. Jemi shumë të shqètësuar për situatën e përmbýtjeve dhe rrëshqítjeve të dheut në ishùll.“, i thotë ai prezantuesit krýesor Mark Austin .
Dr. Sitkowski thotë se nuk ka pasur shumë uragane të rènda që kanë káluar drejtpèrdrejt mbi Xhamajkë më parë, dùke e bërë Melissën një “stuhi veçánërisht historíke dhe shkátërruese”
A do të shkáktojë ndrýshimi i klimës më shumë uragane si Melissa?
“Mendoj se ndoshta do të ketë disa studime posaçërisht për Melissën për të provuar të análizojnë rolin e ndrýshimeve klimatíke këtu“, shprèhèt Dr. Sitkowski.
“Mund t’ju them se ky është uragani i tretë i Kategorisë 5 që kemi pasur këtë sezon dhe ka pasur disa prova se disa nga stuhitë më të fòrta po bèhen më të fòrta dhe më të shpèjta. Sigurisht që kemi parë shumë intensifíkim të shpèjtë. Melissa nuk bèn përjashtim atje… Temperaturat e ngrohta të oqeanit sígùrisht që luajtën rol këtu.”– shton më tej ai.