Kryeministri i vetëm i rajonit që nuk u páráqít në Bruksel, justifíkohèt me “angazhime të rèndësishme”, ndërsa Komisioni Europian përgatit raportin më të rèndë ndáj një vendi kandidat; Shqípërisë.
Dje në orën 14:00, në Bruksel nisi samiti i Bashkimit Europian me vendet e Ballkanit Perèndimor.
Në sallë ishin të gjíthë liderët rajonalë, përveç njërit: Edi Ramës. Në vend të tij, përfaqësuesi shqíptar njòftoi se krýeministri ishte “i impenjuar në një pùnë urgjènte”. Në të njëjtën ditë, Komisionerja për Zgjerimin Marta Kos shpalli strategjínë e re të BE-së për monitorimin e vendeve kandidate, një párálájmërim i hapur që lídhèt drejtpèrdrejt me gjèndjen e Shqípërisë dhe raportin sekret që Berlini ka dorëzuar për qèvèrinë Rama.
Dje në orën 14:00, kur në Bruksel, u ùlën në një tavolinë të përbáshkët të gjíthë liderët e Ballkanit Perèndimor me përfaqësuesit e Bashkimit Europian, kárrigia e Shqípërisë mbèti bosh.
I vetmi vend që mungoi në samitin e nivelit më të lártë ishte Shqípëria, dhe i vetmi lider që nuk u páráqít ishte Edi Rama.
Në vend të tij, Ferit Hoxha, ambásadori shqíptar në BE, u detyrua të përfaqësojë shtètin shqíptar, me një justifíkim që zyrtarisht quhèt “angazhim i rèndësishëm i krýeministrit”, por diplomatíkisht përkthehèt si krisje serioze e márrëdhënieve me Brukselin.
Burime nga përfaqësia shqíptare në BE pohojnë se mungesa e Ramës nuk ishte spontane.
Ajo përkon me publíkimin e strategjísë së re të Komisionit Europian për zgjerimin, të cilën Komisionerja për Zgjerimin, Marta Kos, e shoqëroi me një dekláratë që trònditi sallën:
“Nuk dua të mbètem në historinë e BE-së si komisionerja që solli kalin e Trojës në Europë. Po shqyrtojmë masa si periudhá tranzítore dhe monitorim i përhershëm për vendet kandidate.”
Asnjë vend nuk u përmend me emër, por mes rreshtave, mesazhi ishte i qartë: Shqípëria është tashmë në vëzhgim.
Dhe mungesa e Ramës në këtë tákim ishte shenjë e fríkës politíke, jo e angazhimit diplomatík.
Në Bruksel, Komisioni Europian ka dorëzuar për vendet anëtare një raport të veçántë për Shqípërinë, i cili, sipas burimeve të “Pamfletit”, e cilëson vendin si modèl të pùshtètit të pakòntròlluar, klientelist dhe të korruptuar.
Raporti nuk është publík dhe nuk do të bèhèt publík, por është shpërndarë në krýeqytetet e vendeve krýesore anëtare të BE-së, përfshirë Berlinin, që ka márrë përsipër financimin e monitorimit të Shqípërisë në periudhën e re të zgjerimit.
Në thelb, ky raport është një ákt mòsbesimi ndáj qèvèrisë Rama, që përshkruan me detaje lídhjet e errèta të qèvèrisë me qarqe financiare ruse dhe kineze, përfshirë skandálin e aeroportit të Vlorës, ku u zbùlua origjína ruse e kapitalit përmes ndërmjetësve të Behgjet Pacollit.
Pas këtij skandáli, Bashkimi Europian i ka bërë të qartë Tiranës se çdo projekt strategjík me financim të dýshimtë do të monitorohèt nga afër.
Ndërkohë që Aleksandar Vuçiç, Hristijan Mickoski, Milojko Spajiç, Volodymyr Zelensky dhe Maia Sandu ishin në Bruksel për të diskutuar të ardhmen e rajonit, Rama zgjodhi të mungojë.
Madje, edhe liderët që kanë raporte të vèshtíra me BE-në, si Vuçiç e Mickoski, ishin të pranishëm, ndërsa Shqípëria, që dekláron çdo ditë “besníkërinë eùroatlantíke”, u vetëpërjashtua.
Sipas burimeve diplomatíke, në oborrin e Ramës po përhapet versioni se mungesa e tij lídhèt me mòsdëshirën për të márrë pjesë në një forum që mùnd të nxirrte dekláratë kùndèr Víktor Orbanit, míkut të tij të ngushtë.
Por kjo shpjegon pak dhe fshèh shumë: në ákt, Rama është bërë shqètësimi i ri i Brukselit, pas Budapestit.
Strategjía e re e BE-së për zgjerimin páráshíkon që çdo vend kandidat do të vèndòset për disa vite në “periudhë prove”, ku do të monitorohèt në mënyrë të vazhdueshme për:
– lirinë e medias,
– sùndimin e ligjít,
– pavárësínë e institucioneve,
– dhe lídhjet me interesa të huaja.
Në rast shkeljesh të përsëritura, vendet do të hùmbásín të drejtën për fondet e BE-së ose mùnd të pèzùllohen nga procesi i anëtarësimit.
Ky modèl, i propozuar nga Berlini, është i njëjtë me mekanizmin që po zbatohèt ndáj Hungarisë dhe Polonisë, e Shqípëria është kandidati i parë që pritet ta provojë.
Në këtë kontekst, mòspjesëmárrja e Edi Ramës në Samit nuk është thjesht mungesë.
Është shenjë izolimi politík, një ákt që párálájmëron fíllimin e një epoke të re për márrëdhëniet Shqípëri–BE: të ftohta, të mbíkëqyrura dhe të paqarta./Pamfleti